Het l-woord hangt weer in de lucht: een nieuwe lockdown. Het aantal besmettingen loopt zo snel op, dat er weer volop wordt gespeculeerd op deze meest vergaande maatregel. Het staat in groot contrast tot de maatregelen die er nu al zijn: horeca om 1 uur ‘s nachts dicht en op privé-gelegenheden niet meer dan 50 mensen. Dat geldt in 6 regio’s en premier Rutte kondigde vrijdag aan dat er vanaf zondagavond nog 8 regio’s bij komen.
Je vraagt je toch af of deze voorzichtige maatregel voldoende zal zijn om de oplaaiende tweede golf weer terug te dringen. Maar de premier blijft hardnekkig herhalen dat het vooral om ons eigen gedrag gaat. Eerder vroeg hij zich verwonderd af of wij als Nederlanders soms een kleuterklas zijn. Deze keer maakte hij opnieuw duidelijk dat hij de verantwoordelijkheid helemaal bij de samenleving legt:
“Het laatste wat ik ga doen is Nederland smeken om mij te volgen in die anderhalve meter. Dat ga ik niet doen. Iedereen is volwassen en heeft daar zijn eigen verantwoordelijkheid in.”
De premier past ervoor om ons te smeken om mee te werken. De moedeloosheid klinkt erin door. Hoe vaak moet hij het nou nog uitleggen? Toch denk ik dat hij de verkeerde toon aanslaat. Her en der gaat het goed mis, zoals bij studentenfeestjes en brullende supporters. Maar het overgrote deel van de Nederlanders doet nog steeds zijn best om zich aan de regels te houden. Alleen is dat blijkbaar net niet genoeg. Blijkbaar is het ontzettend lastig om dat altijd en consequent te doen. Die 1,5 meter wordt dan al gemakkelijk 1 meter. Dat feestje dat net wel/net niet kan, gaat dan toch gewoon door. Mijn beeld is niet dat we massaal de regels aan onze laars lappen, maar juist dat we ze net niet helemaal consequent naleven.
Dat is precies ook de conclusie van werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland. Zij doen vandaag een oproep aan hun eigen achterban om vanaf nu weer strikt de coronaprotocollen te handhaven. Dan moet je denken aan de eenrichtingsverkeer, het maximum aantal klanten in een zaak, het ontsmetten van winkelmandjes. Dat soort dingen. Dat gebeurt nog wel, maar minder strikt dan een paar maanden geleden. In de
woorden van MKB-voorman Jacco Vonhof:
“Veel mensen hebben zich na de versoepeling van de maatregelen een beetje in slaap laten sussen in de zomermaanden. Toen leek het virus niet zo heftig meer. En ondernemers zijn ook maar gewoon mensen. Net als vele anderen, zoals studenten, scholieren, burgers klanten, werknemers hebben ook sommige ondernemers de boel een beetje laten vieren. Dat kon toen. Maar dit is het moment op zelf weer aan de rem te trekken. We moeten echt met elkaar voorkomen dat de economie een volgende dreun krijgt en dat we weer op slot gaan.”
Ik denk dat dat de juiste constatering is. Het overgrote deel van de mensen neemt corona nog wel degelijk serieus. Maar net niet serieus genoeg. Ik vraag me sterk af of Ruttes manier van communiceren dan werkt. Hij klaagt over ons gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel en maakt van de dreigende lockdown zo een straf voor slecht gedrag. Echt motiverend is dat niet.